‌رژیم غذایی و گروه خونی

نزدیک به ۲۰ سال است که شاخه‌ی جدیدی از علم تغذیه در راستای ‌رژیم غذایی و گروه خونی، طراحی شده‌ است. افرادی که این رژیم را استفاده می‌کنند، می‌گویند بهترین راه برای یافتن مناسب‌ترین برنامه‌ی غذایی، توجه به گروه خونی است. حتی عده‌ای می‌گویند که عمل به این نوع از رژیم، زندگی‌ آنان را نجات داده است. اما واقعا شواهد این ادعا چیست؟! چقدر این موضوع پشتوانه‌ی علمی دارد. با ما باشید تا این ادعا را بررسی کنیم.

رژیم غذایی مبتنی بر گروه خونی چیست؟

این رژیم که به اسم ‌رژیم غذایی و گروه خونی نام گذاری شده است، اولین بار توسط یک متخصص درمان سنتی به نام دکتر پیتر دیاموند در سال ۱۹۹۶ مطرح شد.

کتاب دکتر دیاموند که چهار رژیم برای چهار گروه نام داشت با فروش بسیار خوبی رو ‌به‌ رو شد. این کتاب تبدیل یکی از محبوب‌ترین‌ کتاب‌های نیویورک تایمز شد و هنوز نیز در تعداد بالا چاپ می‌شود.

دیاموند در این کتاب ادعا می‌کند که رژیم غذایی مناسب رژیمی است که مبتنی بر گروه خونی فرد تنظیم شود. فرضیه‌ اصلی این نظریه می‌گوید گروه خونی افراد، شامل صفات ژنیتیکی اجداد آنان است و از طریق طبقه‌بندی بر این مبنا می‌توان به رفتار‌های فیزیکی مناسب رسید.

طبقه بندی‌ که دیاموند بر اساس گروه خونی انجام داد به شرح زیر است:
دسته A : این گروه به نام کشاورز و زراعت‌پیشه شناخته می‌شوند. افراد این گروه باید تا حد امکان از غلات و سبزیجات به عنوان غذا استفاده کنند و گوشت قرمز مصرف نکنند!
دسته ‌B : این دسته به صحرانشین معروف‌اند. افراد با گروه خونی B باید بیشتر به مصرف ترکیبی گوشت قرمز و سبزیجات بپردازند. با این حال این گروه باید از غلاتی مانند گندم، ذرت، عدس و سیب زمینی دوری کنند.
دسته AB : این دسته، مرموز‌ها نام دارند. این گروه ترکیبی از دو دسته‌ی قبلی هستند. عذاهای این گروه بیشتر شامل غذاهای‌ دریایی، پنیر سویا، لبنیات، لوبیا و حبوبات است. این گروه باید از لوبیا قرمز، مرغ و گوشت گاو حدالامکان دوری کنند.
دسته O : این گروه شکارچیان نام دارند. این گروه باید بیش از سایر گرو‌ه‌ها به مصرف انواع گوشت بپردازند. رژیم شکارچیان مبتنی بر پروتئین است، اما بهتر است که این پروتئین از طریق لبنیات تامین نشود و توسط گوشت دریافت گردد.

ترکیب‌های فوق به خودی خود اگر به درستی و بدون تفریط در مصرف، صورت بگیرند فرد را به سمت سلامتی سوق می‌دهند. هر کدام از سبدهای غذایی چهارگانه‌ی فوق دارای اکثر مواد غذایی مناسب می‌باشند که می‌تواند بدن فرد را به سمت سلامتی سوق دهد. در بیان بهتر اگر شما با کمک یکی از رژیم های فوق به سلامتی برسید، لزومی ندارد که بخاطر تطابق آن رژیم با گروه خونی شما باشد.

لکتین، حلقه‌ی اتصالی گروه خونی و رژیم!

یکی از نظریه‌های اصلی مربوط به رژیم غذایی مبتنی بر گروه خونی، از پروتئین‌های لکتین نشأت می‌گیرد. لکتین‌ها یک خانواده‌ی گسترده هستند که مولکول‌های قندی را درگیر می‌کنند. این ماده نوعی ضد عفونی کننده محسوب می‌شود که می‌تواند به معده تا حدی آسیب برساند. همچنین با توجه به نظریه ‌رژیم غذایی و گروه خونی، این پروتئین‌ها می‌تواند با توجه به ازدیاد برخی مواد در بدن، منجر به آگلوتیناسیون ( جمع شدن گلبول‌های قرمز) شود. با توجه به نوع غذای مصرفی و نوع لکتین موجود در خون می‌تواند واکنش‌های متفاوتی در بدن شکل بگیرد.

برای مثال لوبیا قرمز فقط با لاکتین‌های گروه‌ خونی A واکنش نشان می‌دهد و می‌تواند منجر به آگلوتیناسیون شود. اما با این حال تحقیقات جدید نشان داده است که این واکنش ممکن است در گستردگی مصارف غذایی برای هر گروه خونی حتی با یک ماده‌ی غذایی یکسان رخ دهد. یا حتی با توجه به نوع طبخ ممکن است لاکتین‌های که در مواد غذایی هستند از بین بروند. برای مثال با خیس خوردن حبوبات این اتفاق رخ می‌دهد و لاکتین‌های مضر از بین می‌روند.

به پایان آمد این دفتر؟!

متاسفانه امروزه نتایج تحقیقات در این زمینه همچنان گنگ است. در یک تحقیق ۱۴۴۵ نفر برای طولانی مدت با کمک ‌‌رژیم گروه A ( محوریت غلات و میوه )‌ کنترل غذایی شدند. اکثریت این افراد از نظر سلامت عمومی بهبود یافتند، اما این بهبود فقط شامل گروه خونی A نبود، بلکه سایر گروه‌های خونی بهبود یافتند. درسال ۲۰۱۳ تحقیقاتی چندگانه برای بررسی رژیم‌های خونی طراحی شد و هزاران نفر در آن مورد آزمایش قرار گرفتند. آن‌ها در نهایت اعلام کردند که رابطه‌ای بین بهبود گروهی خاص و تغذیه‌ی مبتنی بر گروه خونی نیافته‌اند.

در نهایت می‌توان گفت اگر دوست داشته باشید، خوب است که از این رژیم پیروی کنید. اما از آن انتظار خاصی نداشته باشید. مطمئن باشید با جلوگیری از افراط و تفریط در تغذیه بهترین کمک را با افزایش سطح سلامتی خود می‌کنید، حال این روش می‌خواهد طبق اصول فوق باشد یا نباشد.