هر از چند گاهی تمام ذهن‌ها با بزرگ نمایی یک موضوع، برای مدتی معطوف آن شده و یک سیل از موج منفی به سمت آن روان می‌شود. هنوز زمان زیادی از موضوع روغن پالم نگذشته، ولی با تمام شایعات و مسایلی که مطرح شد، دیگر هیچ صحبتی از آن نمی‌شود. انگار تمام ناخالصی‌های این مایع که تا چند وقت پیش در تمام رگ‌های ما جاری بود، پاک شده و از بین رفته است.
با توجه به آنکه افکار عمومی به سمت خطرات این روغن در محصولات لبنی، به ویژه گروه پرچرب و خامه‌ای می‌باشد، ولی بیشترین مورد استفاده این روغن در ترکیبات روغن‌های مصرفی خانواده‌هاست.
نه می‌گوییم تمام آن شایعات دروغی بیش نبود و روغن پالم کاملاً مفید است. و نه می‌توانیم از مزایای آن غافل شویم. بهتر است قبل از آنکه راجع به موضوعی سپر دفاعی بگیریم کاملاً با آن آشنا شویم.
روغن پالم گیاهی است یا صنعتی؟
روغن های گیاهی از دانه یا میوه گیاهانی مانند سویا، کلزا، ذرت، کنجد، هسته انگور، زیتون، نارگیل، آفتابگردان، پنبه دانه، بادام زمینی، گلرنگ، بذر کتان، سبوس برنج و پالم به دست می‌آیند.
بعد از تسویه، پاکسازی و پالایش این میوه از لحاظ بو و رنگ، روغن استخراج شده قابل استفاده می‌باشد. روغن پالم در دو نوع مختلف از قسمت گوشت دار و هسته میوه نوعی درخت نخل تهیه می‌شود.
روغن گرفته شده از میوه پالم با روغن گرفته شده از هسته آن متفاوت است. چه از نظر رنگ و چه از لحاظ خاصیتی که دارد. به دلیل بتاکاروتن بالا در قسمت گوشتی این دانه‌های روغنی، رنگ آن قرمز مایل به نارنجی است. روغن هسته‌ی آن برخلاف روغن قرمز رنگی که از میوه آن گرفته می‌شود، سفید رنگ است.
فواید مصرف روغن پالم
روغن نخل یا روغن پالم در بعضی موارد برای انسان مفید است.
- از جمله خواص این روغن تولید ویتامینها، به ویژه ویتامین A است
- روغن پالم در جلوگیری از پیری زودرس، افزایش ایمنی بدن، افزایش تعادل هورمونی، محافظت در برابر بیماریهای قلبی و حفظ سلامت قلب موثر است
- در کارایی مغز با خاصیت کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب به خاطر دارا بودن ویتامین E تاثیر دارد
- به دلیل وجود آنتی اکسیدان‌های موجود در این دانه‌های روغنی باعث افزایش قوای جسمانی بدن می‌شود
- مشکلات بینایی را کاهش داده و از بروز بیماری‌هایی از جمله آب مروارید و دژنراسیون ماکولا جلوگیری می‌کند
- روغن پالم دارای توکوفرول‌ها، شکلی از ویتامین E ، آنتی اکسیدان طبیعی می‌باشد که با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد از سرطان جلوگیری می‌کند. رادیکال‌های آزاد سلول‌های سالم را به سلول‌های سرطانی تبدیل می‌کنند. پس از این نظر روغن پالم برای بدن لازم است
- وجود ویتامین‌های A، D، K و E در روغن پالم برای سلامت بدن زنان باردار و فرزندش ضروری و لازم است. همچنین برای جلوگیری از کمبود این ویتامینها در بدن افراد نیز مصرف این روغن لازم است
ضررهای مصرف روغن پالم
با توجه به مقاوم بودن این محصول در دمای سرخ کردنی، بهتر است از این روغن در مواد غذایی نیاز به سرخ کردن، مانند تنقلاتی چون چیپس استفاده شود. ولی نباید چند بار از این روغن استفاده شود، چون چربی مضر تولید کرده و باعث رسوب مواد خوراکی آن در رگ‌ها شده و علت سکته می‌شود.
این روغن میزان بالایی از کلسترول HDL و LDL را دارا می‌باشد. می‌دانیم که یکی از این کلسترول‌ها برای بدن مفید و دیگری ضرر دارد. بالا بودن میزان LDL می‌تواند منجر به بروز سکته مغزی و حملات قلبی شود. لذا در صورتیکه میزان این آیتم خون شما بالاست باید مواظب باشید، مواد غذایی چند بار سرخ شده با روغن پالم دار را استفاده نکنید.
همچنین زمانیکه روغن مایع را هیدروژنه می‌کنند تا جامد شود، میزان ترانس آن بالا رفته و باعث عدم تعادل چربی در خون می‌شود و به طور حتم این چربی برای سلامت بدن ضرر دارد.
روغن پالم را چگونه و کجا استفاده می‌کنند
با توجه به قیمت پایین و تولید انبوه روغن پالم، آمار مصرف بالایی در سراسر دنیا دارد. از روغن پالم بعد از تسویه و جداسازی، با فرآیندهای مختلف، محصولات و انواع گوناگونی روانه بازار مصرف می‌شود.
نکته مهم همینجاست که بدانیم از هر فرآورده‌ی روغن پالم در کدام صنعت و چگونه استفاده کنیم. با توجه به خصوصیات هر فرآورده، اگر کاربرد آن درست و به جا نباشد، ضررهای جبران ناپذیری را به همراه داشته و سلامت جامعه را به خطر می‌اندازد.
- نوعی از این محصول خوراکی به شکل مایع برای استفاده در شیرینی‌های خامه‌ای و پخت‌های درون فر، چربی بستنی، شیر و سرخ کردنی مناسب است
- در غذاهای آماده‌ای از خانواده سوپ‌ها، کیک، دسرها، پیتزاهای منجمد، کره‌های مختلف از جمله مارگارین و بادام زمینی، غلات صبحانه و ترکیبات بیسکوییت‌های خامه دار استفاده می‌شود
- یک نوع دیگر آن صرف خوراک دام و طیور می‌شود
- از مشتقات تسویه روغن با چربی بالای باقیمانده، برای تولیدات محصولاتی از جمله صابون، خمیر دندان، کرم، لوازم آرایشی – بهداشتی و مواد شوینده استفاده می‌شود
- تولید مواد شیمیایی
- روغن مغز این میوه، به نام پالم کرنل، از نظر کیفی در سطح روغن نارگیل بوده و در شیرینی پزی و تهیه شکلات استفاده می‌شود
نوعی فرآورده روغن پالم برای سوخت با عنوان بیودیزل استفاده می‌شود
علت مصرف زیاد روغن چیست؟
با توجه به کاهش تولید روغن‌های دیگر از جمله پنبه دانه، سویا و آفتابگردان میزان مصرف این نوع روغن هر روز بیشتر از قبل در سراسر دنیا رایج شده است. تولید این گیاه در مقایسه با دیگر دانه‌های روغنی در مقیاس زیاد و دارای انعطاف بیشتر بوده و نیازی به کود و سم زدایی مانند دیگر محصولات ندارد.
اخیراً در کشورهای زیادی با توجه به قیمت پایین و تولید انبوه آن، نسبت به دیگر روغن‌های گیاهی خوراکی، رشد مصرف داشته است. این اتفاق در مصارف خوراکی و صنعتی ایران نیز بی تاثیر نبوده است. این روغن از سال ۱۳۶۸ وارد ایران نیز شد و به تدریج بازار خوبی برای خود پیدا کرد.
ایران از نظر مصرف روغن یک کشور وابسته بوده و به اجبار از بازار جهانی تاثیر پذیر است. با توجه به کمبود میزان تولید روغن‌های نامبرده و افزایش مصرف روغن پالم، مصرف این روغن در ایران نیز افزایش یافته است. در کارخانجات روغن ایران، ۳۵% از سهم مواد اولیه تولیدات را روغن پالم تشکیل می‌دهد.
این روغن به ترتیب میزان مصرف بالا در کشورهای سنگاپور، مالزی، اندونزی، تایلند، کلمبیا، چین، اروپا، پاکستان، هند، ایالات متحده، مصر، ژاپن، فیلیپین و در سایر کشورها خریداری می‌شود.
در حال حاضر ۴۰% میزان مصرف روغن خوراکی کل دنیا را روغن پالم تشکیل می‌دهد.
میوه پالم محصول کدام کشور است
عمده مزارع درخت میوه پالم در کشور اندونزی و مالزی و قسمتی از جنگل‌های آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا می‌باشد. برای رونق این محصول در این مناطق پرباران بسیاری از جنگلها از بین رفته‌اند. بسیاری از گونه‌های جانوری محیط وحش از محل زندگی خود گریخته‌اند. که این خود خطری بزرگ برای محیط زیست محسوب می‌شود. و در مقابل این ناهنجاری‌ها برای افراد زیادی در این مناطق اشتغال زایی کرده است.
این روغن درمناطق گرمسیری از جمله کشور آفریقا، مالزی، اندونزی، آسیای جنوب شرقی و در بعضی مناطق آمریکای جنوبی برای پخت و پز استفاده می‌شود.
راه تشخیص روغن دارای پالم چیست
اولین مشخصه روغن‌های حاوی پالم، قیمت پایین آن نسبت به محصولات دیگر در بازار است. متاسفانه برخی افراد سودجو برای برطرف کردن این شک در جامعه، روغن‌های بی‌کیفیت را با برندهای شناخته شده در سبد کالای مصرفی خانواده‌ها وارد می‌کنند.
راه اصلی تشخیص وجود این روغن به این صورت است؛ در صورتیکه مقداری از این روغن را در یک لیوان شیشه‌ای بریزید و در یخچال، دمای زیر ۱۰ درجه سانتی گراد قرار دهید، بعد از چند دقیقه روغن مات می‌شود، که نشان می‌دهد این روغن پالم دارد.
مواد غذایی دارای چربی گیاهی باید با برچسب علامت استاندارد EU مشخص شوند، ولی قرار براین است که نوع روغن گیاهی به طور مثال حاوی روغن گیاهی پالم دار، به جای این عبارت کلی ذکر شود.
و کلام آخر
تولید و مصرف این روغن در تمام دنیا بلا مانع است. ولی باید بدانیم از کدام نوع آن، در چه صنعتی و به چه میزان، استفاده شود. تا چه میزان در مصارف خوراکی می‌تواند کاربرد داشته باشد.
باید در نظر داشته باشیم میزان اسید چرب اشباع مواد خوراکی زیر ۲ درصد باشد. و برای مواد لبنی پر چرب زیر ۵/۲ درصد باشد. چه با چربی این روغن یا حتی اگر قرار است از چربی حیوانی در این محصولات استفاده شود.
از خوردن مواد غذایی آماده و نیم پخت و تنقلات صنعتی تا حد ممکن پرهیز کنیم.
و امید به این داشته باشیم که از انواع مختلف فرآورده‌های روغن پالم، در کاربرد صحیح آن و به میزان کافی استفاده می‌شود.
