التهابات مری، دلایل بروز و راه‌های درمان آن

آیا تا کنون دچار التهابات یا ناهنجاری‌­های مری شده‌­اید؟

علل بروز التهابات چیست؟

اگر دچار التهاب مری شدیم، چگونه باید به درمان آن یا مدارا بپردازیم؟

هر نوع التهاب، درد یا ناراحتی مری در علم پزشکی با نام esophagitis شناخته می‌شود. مری لوله‌ای ماهیچه‌ای است که غذا را از دهان به داخل معده هدایت می‌کند. از دلایل شایع ناراحتی مری می‌توان به رفلاکس اسید معده، عوارض جانبی دارو‌ها یا عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی اشاره کرد. رفلاکس معده زمانی اتفاق می‌افتد که محتوای داخل معده به همراه اسید معده به درون مری باز گردد.
التهابات مری می‌توانند به مشکلاتی مثل سوزش معده، قلب درد و گلودرد منجر شود. یکی دیگر از مشکلات شایع بیماران مبتلا به درد مری سختی در بلعیدن غذاست.
اگر التهاب مری را درمان نکنیم می‌تواند به بیماری‌هایی مثل زخم معده، ایجاد بافت اسکار و تنگی مری ختم شود. تنگ شدن مری جزء موارد اورژانسی و بسیار خطرناک است.
اگر مشکلی در سیستم ایمنی بدن وجود نداشته باشد بیماری‌های مرتبط با مری می‌توانند طی دو تا چهار هفته درمان شوند. این زمان برای بیماران با سیستم ایمنی ضعیف‌تر ممکن است بیشتر باشد. روش‌های درمان بسته به نوع التهاب مری برای هر بیمار فرق می‌کند.

انواع التهابات مری

در این مطلب به بررسی مفصل­ دو نوع از شایع‌­ترین التهابات مری یعنی التهاب مری ائوزینوفیلی و اسپاسم مری می­‌پردازیم و به چند مورد دیگر نیز به طور خلاصه اشاره می­‌کنیم.­

التهاب مری ائوزینوفیلی

این نوع از التهاب مری زمانی اتفاق می‌افتد که تعداد ائوزینوفیل‌ها در مری بیشتر از حد مورد نیاز و معمول باشد. ائوزینوفیل‌ها انواعی از گلبول‌های سفید هستند که در درمان بیماری‌های انگلی و واکنش‌های آلرژیک نقش دارند. شمار آنها زمانی در مری بالا می‌رود که بدن به یک عامل آلرژی‌زا پاسخ بیش از حد و غیر معمول دهد؛ دشواری در پایین رفتن غذا از مری یا دشواری بلعیدن در نتیجه‌ی همین زیاد بودن ائوزینوفیل‌ها اتفاق می‌افتد. شیر، سویا، تخم مرغ، بادام زمینی و گندم می‌توانند شروع کننده‌ی این پاسخ آلرژیک در مری باشند. بعضی اوقات تنفس عوامل آلرژی­زا مثل گرده­‌ی گل می­‌تواند دلیل شروع التهاب در مری باشد.

دلایل ژنتیکی التهاب مری ائوزینوفیلی

در بدن ما ژنی به نام eotaxin-3 وجود دارد که وظیفه‌ی آن کنترل میزان تولید تعداد ائوزینوفیل‌ها در بدن است، افرادی که مقدار بیشتری از این ژن را در بدن خود دارند، ممکن از به التهاب مری ائوزینوفیلی مبتلا شوند.

چگونه می‌توان التهاب مری ائوزینوفیلی را تشخیص داد؟

تنها روشی که تاکنون توانسته به درستی و با قطعیت ابتلا به التهاب مری ائوزینوفیلی را تشخیص دهد آندوسکوپی بوده است. در این فرایند بیمار بعد از اینکه تحت تاثیر داروی آرام‌بخش قرار گرفت، یک لوله‌ی دوربین‌دار به داخل مری او هدایت می‌شود. در این هنگام پزشک سعی می‌کند مقداری از بافت زنده‌ی داخل مری را برداشته و این نمونه بعدا به یک پاتولوژیست فرستاده می شود. در آزمایشگاه پاتولوژی می‌توانند شمار ائوزینوفیل‌ در بافت مری را مورد بررسی قرار می‌دهند. همچنین در طول این فرایند بافت مری برای بررسی وجود التهاب یا تورم، تنگ شدن، تشکیل بافت سفید در دیواره‌ی مری و چین و یا تا‌خوردگی مری آزمایش می‌کنند.
البته که وجود علائم ذکر شده به تنهایی نمی‌توانند ابتلا به التهاب مری ائوزینوفیلی را مشخص کنند؛
بلکه بررسی این علائم به همراه بررسی تست پاتولوژی می‌توانند به دکتر معالج اطمینان دهد که آیا التهاب مری نتیجه‌ی وجود تعداد بالای ائوزینوفیل‌هاست یا که نه.
ممکن است برای درمان التهاب مری به یک پزشک آلرژی سر بزنید، در این صورت پزشک آلرژیست احتمالا برای شما یک آزمایش خون تجویز می‌کند تا متوجه شود به چه غذاهایی حساسیت دارید تا با پرهیز از مصرف این مواد غذایی از التهاب مری جلوگیری کنید.

التهاب مری ائوزینوفیلی را چگونه درمان کنیم؟

قبل از آنکه به تشریح راه‌کارهای متفاوت برای درمان این نوع خاص از التهاب مری بپردازیم، باید بیان کرد که پزشک شما برای هر مورد خاص از التهاب مری یک روش درمان منحصر به فرد در نظر می‌گیرد.
این روش‌ها می‌توانند شامل راه‌های درمان مری از طریق داروهای طبیعی باشند. همانطور که پیش­تر اشاره شد، برخی مواقع تغییر رژیم غذایی می‌تواند شما را در راه درمان التهاب مری کمک کند. ممکن است در بعضی از مراحل بیماری به انجام عمل جراحی نیز نیاز باشد.
در طول دوره‌ی درمان هم ممکن است به آندوسکوپی یا بافت‌برداری بیشتر نیاز باشد تا بتوان بهبود وضعیت مری را مورد بررسی قرار داد.
در این مورد خاص (التهاب مری ائوزینوفیلی) هنوز هیچ دارویی از طرف FDA مورد تایید قرار نگرفته؛ این به این معناست که هیچ دارویی برای این منظور خاص در بازار نیست، هرچند بعضی از داروها می‌توانند به شما کمک کنند تا پاسخ‌­های التهابی مری را کنترل کنید.
ممکن است پزشک معالج شما ابتدا دوز بالایی از دارو را برای درمان مری تجویز کند و بعد به تدریج دوز آن را کاهش دهد. بعضی از داروها می‌توانند کمک کند که اسید معده و مری  تحت کنترل باشد. این داروها داروهایی هستند که عموما برای رفلاکس معده تجویز می‌شوند و کمک می‌کنند تعداد ائوزینوفیل‌های مری کمتر شود تا بتوانند التهاب را کاهش دهد.

اسپاسم مری

دومین مورد از ناراحتی‌­های مری که به بررسی آن می­‌پردازیم، اسپاسم مری است. 

اسپاسم مری به دو دسته تقسیم می‌شود؛ دسته‌ی اول همراه با استفراغ است و دسته‌ی دوم بدون آن.
ممکن بپرسید واژه‌­ی اسپاسم دقیقا به چه چیزی اشاره دارد؟ اسپاسم مری زمانی اتفاق می‌افتد که یک گرفتگی ناگهانی و غیر طبیعی در مری رخ می‌دهد.
هنوز دلیل اصلی اتفاق افتادن اسپاسم مری مشخص نشده، اما می‌دانیم که اسپاسم مری در واقعا یک نوع اختلال حرکتی است. حتما می‌دانید که مری توسط یکسری از حرکات انقباضی پیوسته غذا را از دهان به داخل معده هدایت می‌کند، هروقت ماهیچه‌های مری نتوانند این حرکات انقباضی را به درستی انجام دهند، فرد دچار اسپاسم مری می‌شود. از آنجایی دستور این انقباضات از سیستم عصبی و مغز به مری فرستاده می‌شود، محققان حدس می­زنند اسپاسم مری نتیجه‌ی انتقال نادرست پیام‌های عصبی باشد. از اصلی‌ترین نشانه‌های اسپاسم مری می‌توان به سختی در بلع و درد قفسه‌ی سینه اشاره کرد. این نشانه‌ها ممکن است آنقدر قوی باشند که شما را از خواب بیدار کنند.

روش‌های درمان اسپاسم مری

• استفاده از دارو: کلسیم و نیتروگلیسیرین از جمله داروهایی هستند که می‌توانند به نرمی ماهیچه‌های مری کمک کنند. این داروها عموماً برای بیماران قلبی تجویز می‌شوند. برخی اوقات استفاده آنها در بیماری هایی مثل اسپاسم نیز توصیه می‌شود.
• تزریق بوتولینوم به مری: بوتولینوم که با نام بوتاکس نیز شناخته می‌شود یک نوع پروتئین است که برای درمان اسپاسم مری نیز استفاده می‌شود. باید توجه داشت که این روش موثر بوده اما تاثیر آن موقتی است. برای آن‌که رهایی از دست اسپاسم مری ادامه‌دار باشد، باید این تزریقات هر چند وقت یکبار تجدید شوند.
• جراحی: این روش صرافا زمانی توصیه می‌­شود که داروها و یا تزریقات برای درمان بیماری مری کارساز نباشد. این روش که طی آن قسمتی از ماهیچه‌ی مری بریده می‌شود، تنها روش درمان دائمی اسپاسم مری است.
  لازم به ذکر است که خوردن بعضی از روغن‌ها که نرم‌کننده‌های طبیعی ماهیچه‌ اما همانطور که اشاره شد این روش‌ها، درمان دائمی برای اسپاسم مری نیستند.

انواع دیگر التهاب مری

التهاب مری در نتیجه‌­ی مصرف دارو

مصرف بعضی از داروها بدون نوشیدن مقدار کافی آب باعث بروز این نوع از التهاب مری خواهد شد.
این داروها معمولا مسکن­‌ها، آنتی بیوتیک‌­ها، پتاسیم کلرید یا بیسفسفونات‌­­ها هستند. این دسته از داروها برای جلوگیری از از بین رفتن بافت استخوانی مصرف می­‌شوند.

التهاب مری عفونی

این  نوع از التهاب بر اثر فعالیت باکتری، ویروس، قارچ یا انگل به وجود می‌­آید. افرادی که در معرض این نوع از التهاب مری قرار دارند به خاطر بیماری­هایی مانند ایدز، دیابت و یا سرطان دارای سیستم ایمنی تضعیف شده‌ای هستند.

سخن آخر

اگر به هریک از التهابات مری نام برده شده دچارید، برای درمان یا مراقبت از آن دست به کار شوید. در مواردی که غیر حاد این التهاب حتی بدون مصرف دارو و انجام کار خاصی و فقط با مراقبت درمان می‌شود. ولی در موارد جدی‌تر ممکن است به ایجاد بافت اسکار یا التهاب بیشتر مری منتهی شود.

منبع: +