طرح تحول نظام سلامت، از آغاز تا کنون در طول مدت عمر ۴ ساله‌اش، مورد بررسی‌های گوناگونی قرار گرفته است. این طرح از اردیبهشت ماه ۱۳۹۳ در بیمارستان‌های وزارت بهداشت عملی شد و اجرای آن تاکنون ادامه داشته است.
این طرح در مدت زمان اجرای خود رضایت میان طرفین، بیماران و پزشکان را ایجاد کرد. اما از چند ماه گذشته ادامه‌ی اجرای این طرح در شک و تردید قرار گرفته است.
برای آشنایی دقیق‌تر با این طرح به بیان اهداف و اجزا آن به شکل خلاصه می‌پردازیم:
اهداف
- افزایش پاسخگویی نظام سلامت
- کاهش پرداخت هزینه‌ها از جانب مردم
- کاهش درصد خانوارهایی که به خاطر دریافت خدمات سلامت، دچار هزینه‌ی کمر شکن شده‌اند
- بهبود پیامدهای بیمارن اورژانسی
- افزایش زایمان طبیعی
اجزا
- کاهش میزان پرداخت بیماران بستری، در بیمارستان‌های دولتی
- حمایت از ماندگاری پزشکان، در مناطق محروم
- حضور پزشکان متخصص در بیمارستان‌های دولتی
- افزایش کیفیت خدمات ویزیت در بیمارستان‌های دولتی
- ارتقاء سطح مهمانپذیری در بیمارستان‌های دولتی
- برنامه ترویج زایمان طبیعی
- برنامه حفاظت مالی از بیماران با بیماری‌های صعب العلاج، خاص و بیماران نیازمند
- راه اندازی اورژانس هوایی
در قدم اول برای بیان ساده این طرح با افزایش حقوق پزشکان، همزمان با کاهش چشمگیر هزینه‌ی درمان، ساز و کاری رضایت بخش را برای طرفین برقرار کرده است. با توجه به آمارهای ارایه شده توسط موسسه ملی سلامت در سال ۹۳، تفاوت معنا داری پس از اجرای طرح، در میزان رضایتمندی پزشکان و بیماران ایجاد شد. همچنین برخی از اهداف این طرح، ماندگاری پزشکان در مناطق محروم بوده است.
نکته این است که اجزای گوناگون این برنامه، می‌تواند هرکدام به نوع خود هزینه‌های سنگینی را به وزارت بهداشت، وزارت کار و رفاه اجتماعی و حتی سایر ارگان‌های دولتی تحمیل کند. در اسفند ماه ۹۶ دکتر پزشکیان نایب رییس مجلس شورای اسلامی این طرح را نزدیک به شکست دانست، و افزود؛ در شروع این طرح نیز نسبت شکست این طرح به موفقیتش را هشدار داده بود. آقای پزشکیان همچنین نسبت به ارایه‌ی خدمات بیش از توان دولت به مردم، ایراد وارد کرده بودند.
هر چند متاسفانه اطلاعات دقیقی از آمارهای مربوط به تامین بودجه‌ی طرح تحول نظام سلامت وجود ندارد، اما اظهار نظرهای مسئولین اینگونه نشان می‌دهد که وضعیت اجرای طرح بنا به مسائل مالی ممکن است امکان پذیر نباشد. و معضل اصلی درست در همین نقطه آغاز می‌شود. سکونت از کویر بی آب و علف به منطقه‌ای سرسبز، اما صرفاً برای مدتی نسبتاً کوتاه امری بسیار خطرناک است. مردمی که با امید به این طرح پروسه‌ی درمان را برای خود و عزیزانشان آغاز کرده‌اند، اما ممکن است در میانه‌ی راه دچار مشکلات جدی شوند.
همچنین پزشکانی که با توجه به تعهدات مالی ذکر شده، در شهرهای گوناگون در حال خدمت هستند، در صورت متوقف شدن این طرح به احتمال زیاد با مشکلات خاصی رو به رو می‌شوند. که در نهایت مجدداً سرریز آن به مردم و بیماران این شهرها و مناظق، به ویژه مناطق محروم می‌رسد.
