سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی هنگامی رخ می‌دهد که یک رگ خونی در مغز پاره شده و خونریزی کند. و یا زمانی که یک انسداد در یکی از رگ‌های خونی منتهی به مغز به وجود بیاید. پارگی یا انسداد مانع از رسیدن خون و اکسیژن به بافت‌های مغز می‌شود. مطابق آمار منتشره شده از مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، سکته مغزی، پنجمین عامل اصلی مرگ و میر در ایالات متحده می‌باشد. هر ساله بیش از ۷۹۵،۰۰۰ نفر در ایالات متحده دچار این عارضه می‌شوند.
علائم سکته مغزی
نرسیدن خون به مغز و از دست دادن جریان خون سبب آسیب به مغز می‌شود. بدون اکسیژن، سلول‌های مغزی و بافت آسیب دیده در عرض چند دقیقه می‌میرند. علائم سکته مغزی نیز بنا به قسمت‌های بدن که تحت کنترل مناطق آسیب دیده مغز قرار دارد می‌تواند مختلف باشد.
هرچه زودتر یک فرد مبتلا به سکته مغزی علائم مراقبتی را رعایت کند، احتمال آن که سریع‌تر بهبود یافته و از سایر آسیب‌ها جلوگیری کند بیشتر می‌شود. به همین دلیل ضروری است که علائم این بیماری را بدانید تا بتوانید به سرعت عمل کنید. این علائم عبارتند از:
- فلج یا لمس شدن بدن
- بی‌حسی یا ضعف در بازو، صورت و پا، به خصوص در یک طرف بدن
- مشکل صحبت کردن یا درک گفتار
- گیجی
- مشکلات بینایی، مانند مشکل مشاهده در یک یا هر دو چشم
- مشکل راه رفتن
- از دست دادن تعادل یا هماهنگی
- سرگیجه
- سردرد شدید و ناگهانی با علت ناشناخته
انواع سکته مغزی
سکته مغزی به سه دسته اصلی تقسیم می شود. حمله ایسکمیک گذرا (TIA)، سکته مغزی ایسکمیک و سکته مغزی هموراژیک.
-
سکته ایسکمیک (Ischemic stroke)
هنگامی که سکته مغزی ایسکمیک رخ می‌دهد، شریان‌هایی که خون را به مغز می‌رسانند مسدود می شوند. این انسداد ناشی از لخته شدن خون در این شریان‌ها بوده و جریان خونی که به مغز می‌رسد به شدت کاهش می‌یابد.
دو نوع از شایع ترین سکته‌های مغزی ایسکمیک، سکته ترومبوتیک و سکته آمبولی است. سکته مغزی ترومبوتیک زمانی اتفاق می‌افتد که لخته خون در یکی از شریان‌هایی که خون را به مغز می‌رساند تشکیل شده و مانع عبور خون به مغز شده و جریان خون را مسدود می‌کند. اما سکته مغزی آمبولی زمانی رخ می‌دهد که خون در ناحیه دیگر بدن لخته شده و این لخته توسط جریان خون به شریان‌های منتهی به مغز منتقل شده و در نهایت باز هم سبب مسدود شدن عروق خونی می‌شود.
بر اساس گزارش مراکز کنترل و پیشگیری بیماری، ۸۷ درصد سکته‌های مغزی از نوع سکته ایسکمیک می‌باشند.
-
سکته ایسکمیک گذرا (TIA)
حمله ایسکمی گذرا که اغلب به نام TIA شناخته می‌شود هنگامی رخ می‌دهد که جریان خون به مغز به طور موقت مسدود شود. در واقع در این نوع از سکته مغزی نشانه‌هایی که شبیه به یک سکته کامل هستند، به طور موقت ظاهر می‌شود. ولی پس از چند دقیقه یا چند ساعت از بین می‌روند.
TIA معمولا توسط یک لخته خون ایجاد می‌شود. این نوع سکته به عنوان یک هشدار از سکته مغزی آینده عمل می‌کند. بنابراین اگر TIA را نادیده نگرفته و در درمان آن بکوشیم می‌توانیم خطر یک سکته بزرگ‌تر را دفع کنیم.
بر اساس گزارش مراکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC)، بیش از یک سوم افرادی که TIA را تجربه کرده و آن را درمان نکردند، ظرف کمتر از یک سال یک سکته مغزی بزرگ‌تر را تجربه کرده‌اند. همچنین ۱۰ تا ۱۵ درصد افراد مبتلا به TIA سکته مغزی بزرگی را در عرض سه ماه تجربه کرده‌اند.
-
سکته هموراژیک (hemorrhagic stroke)
سکته مغزی هموراژیک زمانی رخ می‌دهد که یک شریان خون در مغز پاره شده و خون موجود در رگ نشت پیدا کند. ورود خون از شریان‌ها به داخل جمجمه، فشار زیادی را در مغز ایجاد کرده و مغز را متورم می‌سازد و سلول‌های مغزی و بافت‌ها را آلوده می‌کند.
دو نوع سکته مغزی هموراژیک شامل سکته داخلی و ساباراکونوئید می‌شود. سکته مغزی داخلی، شایع‌ترین نوع سکته هموراژیک، زمانی اتفاق می‌افتد که بافت های اطراف مغز پس از پاره شدن رگ‌ها پر از خون می‌شوند. در عوض سکته سوباراکویید کمتر رایج می‌باشد. در این نوع بیماری خونریزی در ناحیه بین مغز و بافت‌هایی است که آن را پوشش می‌دهد اتفاق می‌افتد. به گفته انجمن قلب آمریکا، حدود ۱۳ درصد از انواع سکته‌های مغزی، از نوع هموراژیک است. فشارخون بالا از جمله علل اصلی ایجاد این نوع سکته می‌باشد.
عوامل ایجاد‌کننده سکته مغزی
برخی از عوامل خطر ابتلا به سکته مغزی را در افراد بسیار بالا می‌برد. عوامل زیر مطابق گزارش منتشر شده از موسسه ملی قلب، ریه و خون آمریکا، بوده که سبب ایجاد احتمال بیشتر سکته می‌شود. این عوامل عبارتند از:
-
رژیم غذایی
یک رژیم ناسالم که خطر ابتلا به سکته را افزایش می‌دهد شامل یکی از موارد زیر است:
- نمک
- چربی اشباع شده
- چربی های ترانس
- کلسترول
حتما بخوانید: کلسترول خوب یا کلسترول بد؟ -
عدم فعالیت
عدم فعالیت یا عدم تمرین، همچنین می تواند خطر ابتلا به انواع سکته را افزایش دهد.
انجام ورزش منظم در طول روز و هفته مزایای بسیاری دارد. توصیه می‌شود که هر هفته بزرگسالان حداقل ۲٫۵ ساعت ورزش هوازی داشته باشند. این ورزش می‌تواند به سادگی یک پیاده روی نیم‌ساعته در طول روز باشد.
-
مصرف الکل
اگر شما بیش از حد الکل مصرف می‌کنید در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به انواع سکته می‌باشید. مصرف بیش از حد الکل ممکن است با تغییر سطح فشارخون و همچنین سطح تری‌گلیسرید مشکلات عدیده‌ای را برای شما ایجاد کند.
حتما بخوانید: مصرف نوشیدنی‌های الکلی چه تاثیری بر مکانیسم بدن دارد؟ -
مصرف تنباکو
استفاده از تنباکو در هر شکلی خطر ابتلا به سکته را افزایش می دهد. زیرا به راحتی به رگ‌های خونی و قلب شما آسیب می‌رساند. به هنگام مصرف سیگار، به دلیل وجود نیکوتین فشارخون شما افزایش یافته و خطر انواع مختلف سرطان و یا بیماری‌های مختلف را افزایش می‌دهد.
حتما بخوانید: همه چیز درمورد بیماری سرطان -
سابقه شخصی
وجود برخی از عوامل دیگر در اختیار انسان نبوده ولی آگاهی از این عوامل کمک شایانی به کنترل انواع سکته خواهد کرد. این عوامل شامل :
سابقه خانوادگی: خطر سکته در برخی از خانواده‌ها به دلیل مشکلات ژنتیکی سلامت مانند فشارخون بالا بیشتر از سایرین می‌باشد.
جنس: مطابق آمار منتشر شده سکته مغزی در زنان شایع‌تر از مردان در تمام گروه‌های سنی می‌باشد.
سن: هرچه سن شما بالا باشد، احتمال سکته افزایش می‌یابد.
نژاد و قومیت: قفقازی‌ها، آمریکایی‌های آسیایی و اسپانیایی‌ها نسبت به آفریقایی-آمریکایی‌ها، بومیان آلاسکا و سرخپوستان آمریکایی در معرض خطر کمتری قرار دارند.
کلام آخر :
سکته مغزی نیز از جمله بیماری‌هایی بوده که بر اثر تغییر سبک زندگی مردم در جوامع گسترش یافته و روز به روز در حال گسترش می‌باشد. در این مقاله کلیاتی در مورد سکته مغزی، انواع آن و عوامل ایجاد کننده این بیماری بیان شد. در مقالات آتی با راه‌های تشخیص، درمان و مقابله با این بیماری بیشتر آشنا خواهیم شد. اگر این مقاله برای شما مفید بوده خواهشمندیم با ارائه نقطه نظرات ارزشمند خود ما را در هر چه بهتر کردن این مطالب یاری برسانید.
منبع : healthline
