گلوکوم یک بیماری چشم بوده که عصب بینایی آدمی را مورد هدف قرار داده و میتواند به آن آسیب برساند. عصب بینایی اطلاعات بصری را از چشم به سمت مغز منتقل میکند. گلوکوم به طور معمول، نتیجه فشار غیر طبیعی در داخل چشم شما است. با گذشت زمان، افزایش فشار میتواند بافت عصبی بینایی شما را تضعیف کرده، که ممکن است منجر به از دست دادن بینایی یا حتی کوری شود. اگر هر چه زودتر به شناخت این بیماری اقدام کنیم، ممکن است قادر به جلوگیری از از دست دادن بینایی خود باشیم.
علائم گلوکوم چیست؟
شایعترین نوع گلوکوم، گلوکوم زاویه باز است. این بیماری هیچگونه علائم و نشانهای به جز از دست دادن بینایی تدریجی ندارد. به همین دلیل، مهم است که شما به سلامتی خود اهمیت داده و سالانه به آزمایشات جامع چشم بروید تا متخصص چشم، بتواند هرگونه تغییر در دید شما را کنترل کند.
گلوکوم زاویه بسته، که به عنوان گلوکوم زاویه محدود نیز شناخته می شود، یک بیماری اورژانسی میباشد. اگر یکی از علائم زیر را تجربه کردید، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید :
- درد شدید چشم
- حالت تهوع
- استفراغ
- قرمزی چشم شما
- اختلالات دید ناگهانی
- دیدن حلقه های رنگی در اطراف چراغ ها
علت گلوکوم چیست؟
در پشت چشم شما پیوسته مایعی شفاف و سیالی به نام زلالیه ساخته میشود که وارد چشم شده و قسمت جلویی چشم شما را پر میکند. این مایع وظیفه تغذیه چشم را بر عهده داشته و پس از گلوکز رسانی به چشم از حفره چشم به وسیله کانالهایی خارج میشود. اگر این کانالها بسته شده یا به طور جزئی مسدود شوند، فشار طبیعی در چشم شما، که فشار داخل چشم (IOP) نامیده میشود، ممکن است افزایش یابد. با افزایش IOP شما، عصب بینایی شما ممکن است آسیب ببیند و این اسیب شروعی بر از بین رفتن بینایی در چشم شما باشد.
آنچه باعث افزایش فشار در چشم شما میشود همیشه شناخته شده نیست. با این حال، پزشکان معتقدند که یک یا چند مورد از عوامل زیر ممکن است در ایجاد این فشار نقش داشته باشند :
- مسدود یا تخلیه زلالیه در چشم شما محدود شود.
- داروها، مانند کورتیکواستروئیدها
- کاهش جریان خون به عصب بینایی شما
- فشار خون بالا
مطابق گزارشات سازمان جهانی بهداشت (WHO)، گلوکوم دومین عامل اصلی نابینایی در سراسر جهان است. عوامل خطر گلوکوم عبارتند از:
- سن
افراد بالای ۶۰ ساله در معرض خطر افزایش گلوکوم هستند. بر اساس هشدار سازمان NEI خطر گلوکوم هر ساله به میزان کمی افزایش مییابد. اگر شما آمریکایی آفریقایی باشید، افزایش خطر شما در سن ۴۰ سالگی شروع میشود.
- قومیت
آفریقایی-آمریکاییها و یا افراد آفریقایی تبار زمینه بیشتری نسبت به مردمان قفقاز در ابتلا به گلوکوم دارند. افراد مبتلا به آسیای صغیر نیز در معرض خطر بالایی از گلوکوم زاویه بسته قرار دارند و مردمان ژاپن نیز خطر ابتلا به گلوکوم کم فشار دارند.
- مشکلات چشم
التهاب مزمن چشم و قرنیه نازک میتواند منجر به افزایش فشار در چشم شما شود. آسیب جسمی مانند ضربه در چشم شما، همچنین میتواند فشار چشم شما را افزایش دهد.
- سابقه خانوادگی
برخی از انواع گلوکوم ممکن است در خانوادهها دیده شوند. اگر والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ شما دچار گلوکوم زاویه باز بودند، شما در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید.
- تاریخچه پزشکی
افراد مبتلا به دیابت و کسانی که فشارخون بالا و بیماری قلبی دارند، خطر ابتلا به گلوکوم را نیز دارا میباشند.
- استفاده از داروهای خاص
استفاده از کورتیکواستروئیدها برای مدت طولانی ممکن است خطر ابتلا به گلوکوم را افزایش دهد.
آیا می توان از گلوکوم جلوگیری کرد؟
از ابتلا به بیماری گلوکوم نمیتوان پیشگیری کرد، اما هنوز هم مهم است که خیلی زود به آن پی برده و شروع به درمان کنیم که به جلوگیری از بدتر شدن آن کمک میکند. بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به هر نوع گلوکوم زود هنگام این است که سالانه تستهای پیشگیری از مراقبت چشم را انجام دهیم. همواره ویزیتهای منظم با متخصص چشم داشته باشید. همین انجام آزمایشهای ساده موجب میشود طی بررسیهای منظم پزشک شما قادر به تشخیص بیماری گلوکوم بوده و قبل از پیشرفت آن و تبدیل شدن به یک بیماری خطرناک بتواند اقدامات لازم را انجام دهد.
منبع: healthline