صبح از خواب بلند می‌شوید، چهر‌ه‌ی خورشید را هنوز ندیده‌اید که قیافه‌ی عبوس رئیس‌تان در ذهنتان متواتر می‌شود. به کار‌های عقب افتاده‌ای که در هفته‌ی گذشته داشتید فکر می‌کنید. قرض‌ها مانند پتک بر سرتان فرود می‌آیند و درس‌ها مانند مار بر شما چنبره زده‌اند. این روندی که تصویر کردیم، بمب‌بارانی از استرس بود. اما همه‌ی استرس‌ها چهره‌ای اینچنینی ندارند. حتی گاها ممکن است از استرس و نگرانی لذت ببریم! بله درست فهمیدید؛ لذت! ممکن است ما بر اثر استرس، با توجه به ژنتیک و شخصیتی که داریم دچار مشکلاتی از قبیل فشار خون، پرخوری، کم‌خوری و بی‌خوابی شویم. اما تا به حال به این فکر کردید که نیمه‌ی پر لیوان را ببینید. استرس می‌تواند شما را فردی هوشیارتر، سالم‌تر و قوی‌تر کند.
استرس خوب علیه استرس بد
باور عموم بر آن است که تمامی استرس‌ها، آسیب‌رسان است اما واقعا این چنین نیست. واضح است که شما وقتی تحت فشار باشید نتوانید به پوشش نقره‌ای این سختی‌ها توجه کنید حتی اگر کسی به شما بگوید که استرس برای سلامتی شما مفید است، شاید به او بخندید، اما برای این نظریه پشتوانه‌ی علمی وجود دارد. البته به این معنی نیست که شما زندگی خود را سراسر پر از فشار و استرس کنید. هنگامی که دچار استرس مزمن(استرس بد) شوید، علائم مانند فشار خون، خستگی شدید و کلافگی سراغ شما می‌آید.
قطعا شما باید از استرس‌های بد با تکنیک‌هایی که وجود دارد و یا حتی با مراجعه به متخصص، آن را برطرف کنید. اما با آغوش کاملا باز از استرس‌هایی با دوز متوسط استقبال کنید. در سیستم عصبی انسان‌ها یک فرآیند مبارزه وجود دارد که در هنگام بروز خطر و استرس فعال می‌شود. این فرآیند مزایایی دارد که به سه مورد شگفت انگیز آن می‌پردازیم.
شماره یک: بهبود تابع شناختی مغز
قطعا زمانی که سوار بر دستگاه رنجر شده‌اید، از درد احتمالی معده‌تان لذت نمی‌برید. اما سوی دیگر این پاسخی است به سطوح گوناگون استرس که در بدن شما رخ می‌دهد. اما از آنجایی که این اضطراب و استرس به انتخاب خود شماست، می‌تواند به طور بالقوه عملکرد مغز شما را افزایش دهد. هنگامی که شما دچار استرسی از این نوع می‌شوید، اتصال نورون‌ها در مغز شما به شدت تقویت می‌شود. این واکنش سیستم عصبی منجر تقویت حافظه و توجه می‌شود و به شما کمک می‌کند فردی خلاق باشید و در عین حال فرآیند‌های شناختی را با سرعت بالاتری انجام دهید. محققان دانشگاه برکلی با آزمایش روی موش‌ها، دریافتند که وقایع کوتاه مدت استرس‌زا باعث افزایش سلول‌های عصبی در مغز و افزایش سطح عملکرد ذهنی پس از دو هفته می‌شود. این تحقیق روشن می‌کند که چرا بسیاری از افراد، در هنگام استرس بهتر کار می‌‌کنند. اگر در مورد این موضوع تردید دارید، می‌توانید با متغیر‌های کمی که در کارتان وجود دارد، در روز‌های گوناگون سطح عملکرد خود را اندازه بگیرید و روز‌هایی را که در آن استرس داشتید، را بررسی کنید، نتیجه برای شما جالب خواهد بود.
شماره دو: سرماخوردگی در چنگال استرس
پاسخ مبارزه‌ای مغز که در مقابل استرس بروز پیدا می‌کند، به گونه‌ای طراحی شده که در صورت فعال بودن از شما در برابر سایر خطر‌ها نیز محافظت کند. هنگامی که هورمون‌های مربوط به استرس در بدن شما ترشح می‌شود، عفونت‌ها را نیز در بدن شناسایی می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد. لازم به ذکر است اگر دچار استرس مزمن یا همان استرس بد باشید، سیستم ایمنی بدن شما ضعیف خواهد شد و عملکرد اصلی خود را نخواهد داشت. پس به یاد داشته باشید دفعه‌ی بعد که در محیط کار یا تحصیل شما سرماخوردگی شیوع یافت استرس خوب می‌تواند راه نجات شما از بیماری باشد.
شماره سه: صخره‌ی آهنین
من از استرس و هر پیامدی که دارد متنفر هستم، از سر کردن با آن بیزارم. اما حقیقتا استرس در طول سالیان به من کمک کرد تا انسان قوی‌تری باشم. هیچ تردیدی نیست وقتی که شما با شرایط سخت و جدیدی رو به رو می‌شوید، احساس می‌کنید که شرایط از این لحظه بدتر نخواهد شد و یا شاید بخاطر جیدی بودن و سخت بودن کار، آن را قطعا خراب می‌کنید. اما استرس در شرایطی اینچنین به شما اجازه می‌دهد که تهدید را به فرصت تبدیل کنید. با تمرین در کنترل و حفظ خود می‌توانید در طولانی مدت فردی بسیار قوی در مقابل اتفاقات جدید بسازید. می‌توان گفت که این فرصت را مدیون استرسی هستید که در شرایط گوناگون به سراغ شما می‌آید. به آخرین باری که در حل مشکل جدید خود برخورد کردید فکر کنید، حال فرض کنید همان کار یا مشابه آن برای شما پیش بیاید، قطعا با توجه به تجربه‌ای که داشتید می‌توانید آن را از قبل بهینه‌تر برطرف کنید. بنابراین توصیه می‌کنم از کار‌های جدید و استرس ناشی از آن‌ها فرار نکنید و تا حد امکان از تجربه رویداد‌ها استفاده کنید.
پایان بازی
اینکه استرس چقدر بر شما تاثیر خوب یا بد دارد به پیشنه‌ی خانوادگی و تجربی شما بسیار وابسته است. اما بدانید که اگر در شرایط عادی به سر می‌برید، می‌توانید از استرس برای خود طلایی درخشان بسازید و با آن از دل حوادث و اتفاقات ناگهانی، با کمترین تنش سربلند بیرون بیا‌یید.
