رفتار جنسی صحیح در روابط زناشویی؛ با شناخت چرخه عملکرد جنسی

رفتار جنسی در زندگی فعلی مردم یک مسئله بسیار مهم و حیاتی است. در گذشته مردم از عمل و رفتار جنسی بیشتر به عنوان نقش تولیدمثل آن استفاده می‌کردند. اما امروزه به‌خصوص از اواخر قرن بیستم به بعد به خاطر تغییراتی که در نحوه زندگی افراد اتفاق افتاده است، از جمله افزایش طول عمر، افزایش ساعت فراغت مردم، افزایش تبلیغات، تغییر ساعت کار و زمانبندی‌های مناسب زندگی روزمره، نحوه فرزندپروری مردم و توجهی که از لحاظ رسانه‌ای به مسائل جنسی می‌شود، انسان‌ها تمرکز بیشتری روی رفتار جنسی و عمل جنسی دارند. در صورتیکه در ارتباط با این موضوع به ندرت صحبت می‌شود. من، دکتر سیده زهره میرعابدینی ، با شما همراه خواهم شد تا در مقالاتی که من بعد در مجله سلامتی هلثیوم منتشر می‌شود، به امر مهم رفتار جنسی پرداخته و هرچه بیشتر بتوانیم درهای مبهم این اصل از زندگی را با هم بگشاییم.

چرا باید رفتار جنسی رابیشتر بشناسیم؟

با توجه به شرایطی که در اجتماع حاکم می‌باشد، متاسفانه اظهار نظر و گفتگو در ارتباط با رفتار جنسی همیشه دور از ذهن و بیان آن در غالب صحبتهای روزمره با تعلل و شرمساری بی‌مورد در اقشار جامعه به چشم می‌خورد. تاجاییکه خیلی از پارتنر‌ها با همسرشان نیز راجع به این امر مهم که در پایداری زندگی مشترک، از عوامل بسیار تاثیرگذار می‌باشد، حرفی به میان نمی‌آورند. درصورتیکه بخش مهمی از زندگی انسانها را رفتارهای جنسی آنها در بر می‌گیرد.

با اینکه رفتار جنسی بسیار مهم است، ولی با عرض تاسف، آنقدر اطلاع رسانی خوبی در رابطه با این موضوع اتفاق نمی‌افتد. انسانها در ارتباط بارفتار جنسی و عملکرد جنسی آموزش صحیح ندارند.

در این مقاله با توضیحاتی راجع به چرخه عملکرد جنسی، صحبت را آغاز می‌کنیم. از جمله آنکه چرخه عملکرد جنسی چند مرحله دارد و هر مرحله شامل چه ویژگی‌هایی می شود، تا با این چرخه بیشتر آشنا شویم. برای این که پاسخ به رفتار جنسی انسان و الگوی چرخه جنسی انسان توصیف شود، چرخه‌ها و الگو‌های مختلفی مطرح شده و استفاده می‌شوند. یکی از معروف‌ترین و پرکاربردترین الگوها، الگویی است که مسترز و جانسون عنوان کرده و از آن در مقاطع علمی و درمانی استفاده می‌شود. در این الگو چرخه عملکرد جنسی انسان را به چهار بخش تقسیم می‌کنند. که این بخش‌ها شامل میل، انگیزش، ارگاسم وفرونشینی است، که هر کدام را جداگانه با هم مرور می‌کنیم.

مراحل چرخه عملکرد جنسی

همانطور که گفته شد  اولین مرحله از چرخه عملکرد جنسی در یک رفتار جنسی،مرحله میل است. قبل از اینکه وارد این مرحله شویم در یک سطح بی میلی و بی انگیزگی نسبت به سکس قرار داریم که یک حالت سیری نسبت به ارتباط جنسی می‌باشد. در این سطح هیچ فکری، هیچ کششی و هیچ رویاپردازی نسبت به  رفتار جنسی نداریم و هیچ آمادگی برای برقراری یک رابطه جنسی نداریم. به صورت خلاصه اینکه سکس از هوشیاری فرد خارج است و در رابطه با رفتار جنسی فکر نمی‌کند. اما بعد از این مرحله حالتی به وجود می‌آید که ما احساس نیاز به ارتباط جنسی داریم و مرحله میلمان برای شروع یک رفتار جنسی آغاز می‌شود. این مرحله از چرخه عملکرد جنسی، یعنی میل، به این معنا است که ما نسبت به رابطه جنسی تمایل پیدا می‌کنیم. راجع به آن فکر می‌کنیم. فانتزی‌هایی در ذهنمان شکل می‌گیرد و رویا پردازی می‌کنیم. از ویژگی های مرحله میل این است که؛ بیشتر ذهنی و شناختی است و خیلی جنبه بیرونی و نشانه بیرونی و فیزیولوژیکی ندارد و در ذهن ما آغاز می‌شود.

میل جنسی در یک رفتار جنسی ممکن است توسط محرک های مختلفی برانگیخته شود. محرک‌ها می‌توانند بیرونی باشند، یعنی از طریق حواس بیرونی ما به دست بیایند؛ بینایی، یا شنوایی مثل دیدن شریک جنسی، و یا ممکن است درونی باشند و رویدادهای شناختی روی آن تاثیر داشته باشد، مثل فکر کردن و رویا پردازی نسبت به یک شریک جنسی و یا یک رفتار جنسی و از این دست موارد، که باعث رسیدن به مرحله میل می‌شود. و در هر صورت، هر کدام از حالتها می‌توانند افکار و خیال پردازی‌هایی را در فرد به وجود آورند.

مرحله دوم از این چرخه مرحله برانگیختگی یا انگیزش است. در این مرحله تغییرات فیزیولوژیکی در یک خانم یا آقا کاملا مشخص می‌باشد. در آقایان این رفتار جنسی، تغییرات فیزیولوژیکی به این شکل می‌باشد که خون رسانی به آلت جنسی زیاد شده و بازگشت وریدی خون کم می‌شود و خون در اجسام غاری در آلت تناسلی‌شان باقی مانده و باعث بزرگی و سفتی آلت می‌شود، که این نشان دهنده مرحله برانگیختگی در آقایان است. در خانم‌ها تغییراتی که در این مرحله از چرخه عملکرد جنسی اتفاق می‌افتد به این صورت است که، خون رسانی به اندام جنسی خانم‌ها بیشتر می‌شود و سبب خیس و مرطوب شدن  اندام جنسی و واژن خانم‌ها می‌شود و در اصطلاح لوبریکیت شود، سینه‌هایشان سفت شده، عضلات واژن بازتر شده و کشیدگی پیدا می‌کنند.

این علائم نشان دهنده برانگیختگی جنسی در خانم‌ها می‌باشد. زمانیکه رابطه جنسی اتفاق می‌افتد و این برانگیختگی‌ها ایجاد شود، دوطرف درگیر رابطه‌ی جنسی شده و تا زمانیکه به انزال نرسند، در همین مرحله برانگیختگی قرار دارند.

مرحله سوم از مرحله جنسی مرحله  ارگاسم می‌باشد که در خانم‌ها و آقایان متفاوت می‌باشد. در آقایان نشانه‌اش انزال و بیرون ریزی و دفع مایع منی است؛ و در خانم‌ها این مرحله با انقباضات موزون در عضلات اطراف واژن و عضلات صاف لگن نمایان می‌شود. معمولا خانم‌ها چیزی به نام انزال مایع به شکلی که در آقایان خروج اتفاق می‌افتد، ندارند. در بعضی از زنان گفته می‌شود خروج مایع اتفاق می‌افتد ولی این مساله در برگیرنده‌ی تجربه‌ی عمومی برای همه‌ی بانوان نمی‌باشد؛ و از لحاظ علمی این انزال به معنای دفع مایع، در زنان قابل ذکر نیست.

در این مرحله از رفتار جنسی زنانی هستند، که می‌توانند چند ارگاسمی باشند، به این معنی که می‌توانند ارگاسم‌های پیاپی را تجربه کنند.

در اینجا لازم است در ارتباط با مطلبی به نام نقطه‌ی جی صحبتی داشته باشیم. گفته می‌شود در ناحیه تناسلی خانم‌ها و در واژن خانم‌ها نقطه‌ی خاصی وجود دارد، که با تحریک آن نقطه باعث بروز تحریک بیشتر در خانم‌ها می‌شود و باعث ارضا شدنشان می‌شود. در طی سالها همیشه بر سر وجود، یا عدم وجود این نقطه جی اختلاف نظر بوده است. و هیچوقت عملا چنین چیزی از نظر علمی ثابت نشده است.

در سالهای اخیر تحقیقات انجام شده، نشان دهنده‌ی این موضوع است که اصلا چنین نقطه ای وجود نداشته و در در بین زنان عمومیت ندارد. یا ممکن است چنین رفتار جنسی در بعضی زنان خاص دیده شود. در صورت وجود، در خانم‌های مختلف این نقاط حساس که باعث برانگیختگی شود، متفاوت می‌باشد و از نظر علمی اینکه یک نقطه ای به نام نقطه ی جی، که در اصل فیزیولوژیکی تایید شده باشد، عمومیت ندارد.

مرحله آخر چرخه عملکرد جنسی مرحله‌ی فرو نشینی است. در این مرحله یک دوره‌ی تحریک ناپذیری به خصوص در آقایان وجود دارد؛ که احتقان وریدی از آلتشان از بین رفته و حالت سفتی را از دست داده و به حالت عادی باز می‌گردد. و زمان توانایی به نعوذ رسیدن مجدد را ندارد.

دوره‌ی فرونشینی در خانم‌ها کوتاه‌تر است. و امکان برگشت به حالت ارگاسم در آن‌ها وجود دارد، ولی این حالت از رفتار جنسی نیز در همه‌ی خانم‌ها وجود نداشته و چرخه مرحله ارگاسم از رفتار جنسی آنها مانند چرخه عملکرد آقایان به ترتیب میل، برانگیختگی، ارگاسم و فرو نشینی می‌باشد. این حالت نشان دهنده‌ی برتری و یا مشکل خاصی در زنان نیست و صرفا یک تفاوت فیزیولوژیکی بین انسانهاست. اگر در شخصی این اتفاق بیافتد نشان دهنده‌ی هیچ مورد خاصی یا نوع تحریک خاصی یا شکل رابطه ی خاصی در آن زن نمی‌باشد.

این ۴ مرحله در کنار هم چرخه ی عملکردی جنسی از رفتار جنسی انسان را تشکیل می‌دهند که به صورت نرمال چرخه به این صورت می‌باشد که توضیح داده شد.

قابل ذکر است بدانیم که در هرکدام از این مراحل ممکن است بدکارکردی‌هایی وجود داشته باشد. به جز مرحله فرونشینی که فاقد بدکارکردی است، یعنی اختلالاتی در هر کدام از مراحل میل، برانگیختگی و یا مرحله ارگاسم، وجود دارد، به آنها اختلالات در عملکرد رفتار جنسی گفته می‌شود. در مباحث بعد، در ابتدا راجع به علل این اختلالات صحبت کرده، سپس هرکدام را به طور جداگانه در آقایان و خانم‌ها مورد بررسی قرار داده و تعریف می‌کنیم.