سنگ کلیه و وجود کلیههای سنگ ساز یکی از مشکلات بسیار رایج برای عموم مردم میباشد. دفع کردن این سنگها میتواند به شدت دردناک بوده و متأسفانه افرادی که این درد را تجربه کردهاند احتمال بیشتری دارند تا دوباره دچار این عارضه شوند. با این حال، چندین مورد که برای کاهش این خطر میتوانید انجام دهید وجود دارد. این مقاله در مورد سنگهای کلیه توضیح داده و ۷ روش رژیم غذایی را برای مبارزه با آنها مشخص میکند.
سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه از مواد زائد سخت و جامد که در کلیهها ایجاد میشود تشکیل شده و به شکل بلورهای کریستالی ایجاد میشوند. تشکیل سنگهای کوچک معمولا مشکل ساز نبوده ولی سنگهای بزرگتر ممکن است باعث انسداد بخشی از سیستم ادراری بدن شده که میتواند به درد شدید، استفراغ و خونریزی منجر شود. طبق تحقیقات انجام شده احتمال افرادی که برای اولین بار به سنگ کلیه مبتلا میشوند به میزان ۵۰ درصد برای ابتلای مجدد به این عارضه بیشتر میشود. در این مقاله ما شما را با ۷ روش کاهش خطر ابتلای مجدد به سنگ کلیه آشنا میکنیم. پس لطفا تا آخر این مقاله ما را دنبال کنید.
-
همواره نمور باشید
هر جایی که صحبت پیشگیری از سنگ کلیه به میان میآید، به طور کلی توصیه میشود سرانه مصرف مایعات را افزایش دهیم. وجود مایعات در کلیه حجم مواد را افزایش داده و مواد تشکیل دهنده سنگ را در ادرار رقیق میکنند، که سبب شده مواد جامد موجود در ادرار به یکدیگر متصل نشده و تشکیل بلورهای کریستالی را ندهند.
با این وجود، تمام مایعات برای پیشگیری از سنگ کلیه اثر یکسان ندارند. به عنوان مثال، مصرف زیاد آب خطر تشکیل سنگ کلیه را به شدت کاهش میدهد. نوشیدنیهای دیگر نیز مانند قهوه، چای و آب پرتقال نیز ریسک ابتلا به سنگ کلیه را کم میکنند.
در طرف دیگر مصرف بعضی از نوشیدنیها احتمال ایجاد سنگ کلیه را به شدت افزایش میدهد. به عنوان مثال مصرف زیاد نوشیدنیهای گازدار و یا مصرف نوشیدنیهایی که حاوی قند فروکتوز هستند، به دلیل افزایش دفع کلسیم، اگزالات و اسید اوریک خطر ابتلا به سنگ کلیه را به شدت افزایش میدهد.
-
اسید زیاد بخورید
اسید سیتریک اسید آلی موجود در بسیاری از میوهها و سبزیجات، به ویژه مرکبات میباشد. لیمو شیرین و لیمو ترش از نطر برخورداری از این ماده آلی بسیار غنی هستند.
اسید سیتریک می تواند به دو روش به جلوگیری از سنگ کلیه کمک کند :
- از تشکیل سنگ جلوگیری می کند : اسید سیتریک میتواند به کلسیم موجود در ادرار متصل شده و از متصل شدن ذرات سنگ کلیه به یکدیگر و تشکیل سنگ جلوگیری کند.
- مانع بزرگ شدن سنگ می شود : اسید سیتریک به بلورهای کلسیم اگزالات موجود متصل شده و مانع بزرگ شدن آنها میشود. این امر میتواند به شما کمک کند تا این کریستالها را قبل از تبدیل شدن به سنگهای بزرگتر دفع کنید.
-
شور ویتامین C را در نیاورید
مطالعات نشان میدهد که مصرف بیش از حد قرصهای ویتامین C (اسید اسکوربیک) با افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه همراه است. مصرف بالای ویتامین C میتواند دفع اگزالات را در ادرار افزایش دهد، زیرا بعضی از انواع ویتامین C می تواند به اگزالات تبدیل شده و تشکیل کریستالها را سبب شوند.
یک مطالعه در میان مردان میانسال و سالمند سوئدی نشان داد که مصرفکنندگان قرصهای ویتامین C ممکن است دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به سنگ کلیه باشند. با این حال، توجه داشته باشید که ویتامین C موجود در منابع غذایی دیگر مانند لیمو با افزایش خطر سنگ کلیه ارتباط ندارد.
-
گاو و گوسفند را دوست خود بدانید.
یک سوء تفاهم رایج در مورد مصرف کلسیم این است که شما باید میزان مصرف کلسیم خود را کاهش دهید تا خطر ابتلا به سنگ کلیه کاهش یابد. در حالی که اصلا چنین نیست. واقعیت این است که، یک رژیم غذایی با کلسیم به کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه منجر میشود.
طی تحقیقاتی، رژیم غذایی مردانی را که قبلا دچار سنگ کلیه شده بودند را به ۱۲۰۰ میلیگرم کلسیم در روز مجهز کردند. همچنین پروتئین و نمک ا نیز کاهش داده بودند. در این گروه از مردان نسبت به گروه شاهد ۵۰٪ ریسک ابتلا به سنگ کلیه کاهش پیدا کرده بود. رژیم غذایی گروه شاهد حاوی ۴۰۰ میلیگرم کلسیم در روز بود. محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست منبع خوبی از کلسیم هستند.
برای اکثر بزرگسالان مصرف روزانه ۱۰۰۰ میلیگرم کلسیم در روز توصیه میشود. با این حال، مصرف روزانه ۱۲۰۰ میلیگرم کلسیم برای زنان بالای ۵۰ سال و همه افراد بالای ۷۰ سال واجب است.
-
نمک نشوید
یک رژیم غذایی حاوی مقادیر زیاد نمک در افراد خطر ابتلا به سنگ کلیه را قطعا افزایش خواهد داد. مصرف زیاد سدیم، که در نمکهای خوراکی به وفور وجود دارد، ممکن است دفع کلسیم را از طریق ادرار افزایش داده که یکی از عوامل اصلی خطر سنگ کلیه است. البته لازم به ذکر است که برخی مطالعات در زنان و مردان جوان موفق به یافتن رابطه بین سنگ کلیه و مصرف نمک نشدند. در حال حاضر در اکثر دستورالعملهای رژیم غذایی توصیه میشود که مردم مصرف سدیم را تا ۲۳۰۰ میلیگرم در روز محدود کنند. با این حال، اکثر مردم مصرف بسیار بسیار بیشتری از آن دارند.
-
منیزیم بر بدن بزنید
منیزیم یک ماده معدنی مهم بوده که متاسفانه بسیاری از مردم از مصرف مقدار کافی آن غافل هستند. منیزیم در صدها واکنش متابولیکی در بدن ما دخیل میباشد، از جمله تولید انرژی و حرکت عضلانی. همچنین شواهدی مبنی بر اینکه منیزیم ممکن است از تشکیل سنگ کلیه کلسیم اگزالات جلوگیری کند وجود دارد. البته محققان هنوز چگونه این فرآیند را به طور کامل درک نمیکنند، اما پیشبینی میشود که منیزیم ممکن است جذب اگزالات را در روده کاهش دهد.
-
پروتئین کم بخورید، همیشه بخورید
رژیم غذایی حاوی پروتئینهای حیوانی مانند گوشت و ماهی با خطر بیشتری از سنگ کلیه همراه است. مصرف بالای پروتئین حیوانی ممکن است دفع کلسیم را افزایش داده و سطح سیترات را کاهش دهد. علاوه بر این، منابع پروتئین حیوانی در ماده پورین غنی هستند. این ترکیبات به اسید اوریک تقسیم میشوند و ممکن است خطر ایجاد سنگ اسید اوریک را افزایش دهند.
سخن آخر
اگر سنگ کلیه داشتهاید، در عرض ۵ تا ۱۰ سال به احتمال زیاد یکی دیگر از آن را ایجاد خواهید کرد. خبر خوب این است که برخی از اقدامات رژیم غذایی ممکن است به کاهش این خطر کمک کند. شما قادر خواهید بود با افزایش مصرف مایعات خود، مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی خاص، خوردن پروتئین کمتر و اجتناب از سدیم و چند اقدام ساده دیگر به جلوگیری از سنگ کلیه دردناک کمک کند.
منبع : healtline