سلامت جنسیسلامت عمومی
سندروم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان چیست؟ از تشخیص تا درمان
یکی از مهمترین مسائل زنان و به ویژه دخترانی که به سن بلوغ رسیدهاند، دوران عادت ماهانه می باشد. در این برهه، جدا از عوارض طبیعی و عادی که برای اکثر بانوان به وجود میآید، بی نظمی دوران پریود، افزایش چربی (که نتیجه آن جوش های چرکی (آکنه) میباشد)، تغییرات هورمونی، چاقی، ریزش مو و از همه مهمتر مشکلات ناباروری در زنان از مهمترین مشکلات زنان میباشد.
من دکتر مسروره حسینی، در این مقاله از مجله سلامتی هلثیوم، با شما همراه بوده تا شما را با یکی از بیماریهای شایع در حوزه زنان یعنی تنبلی تخمدان یا سندروم تخمدان پلی کیستیک آشنا کنم. تا انتهای مقاله با من همراه بوده و در صورت وجود هر گونه پرسش، در پایان این مقاله میتوانید سوالات خود را با من به اشتراک بگذارید تا در اسرع وقت پاسخگوی شما باشم.
سندروم تخمدان پلی کیستیک چیست؟
سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یا تنبلی تخمدان یکی از شایعترین اختلالاتی است که خانمها در سنین تولید مثل به آن دچار میشوند و به طور آماری ۵ تا ۱۰ درصد زنان در سرتاسر جهان درگیر تنبلی تخمدان هستند. تشخیص و درمان زود هنگام بیماری تنبلی تخمدان، خطر ابتلا به ناباروری را از فرد مبتلا دور میکند.
علائم وجود سندروم تخمدان پلی کیستیک
وجود نشانههایی در خصوص این سندروم به تشخیص و کنترل زودهنگام آن کمک میکند. تنبلی تخمدان مادام العمر بوده و با قاعدگیهای نامرتب و غیرطبیعی همراه است، که معمولا از زمان بلوغ با عقب افتادگی قاعدگی خودش را نشان میدهد. افزایش موهای زاید صورت و افزایش جوش از دیگر علایم بیماری میباشد. از دیگر نشانههای تنبلی تخمدان اختلال در تخمک گذاری بوده که میتواند سبب کم باروری یا ناباروری شود .
از شایعترین معضلات ناشی از سندروم تخمدان پلی کیستیک که بیش از ۵۰ درصد بیماران مبتلا، در بزرگسالی به آن دچار میشوند، چاقی است، که با ذخیره شدن چربی در قسمت مرکزی، همراه با افزایش دورکمر همراه است. درصد قابل توجهی از این افراد چاق، کاهش ویتامین D هم دارند. در این افراد شیوع افسردگی و کاهش اعتماد به نفس شایع میباشد.
روش تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
تشخیص تنبلی تخمدان مراحلی داشته که باید به ترتیب طی شود. در ابتدا با درخواست سونوگرافی بررسیها شروع میشود که نشانهی آن تخمدان بزرگ همراه با کیستهای ریز است. مرحله بعد درخواست و بررسی آزمایشات افراد مبتلا به تنبلی تخمدان است. ابتلا به دیابت و احتمال بالا رفتن چربی خون در این افراد بیشتر از سایرین است، زیرا که شانس ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش میدهد و این افراد باید همواره از نظر فشار خون چک شوند.
درمان تنبلی تخمدان
روش های درمانی برای افراد مبتلا به این سندروم بستگی به وضعیت و درخواست بیمار دارد. در صورتیکه بیمار تمایل به بارداری داشته باشد از داروهایی که به تخمک گذاری کمک میکنند، استفاده میکنیم.
اولین قدم برای درمان این افراد کاهش وزن است. کاهش وزن ۵ تا ۷ درصدی در یک دوره ۶ ماهه سبب میشود هورمونهای مردانه کاهش پیدا کرده و در بیش از ۷۰ درصد زنان سبب از سرگرفتن تخمک گذاری و باروری میشود.
برای بیماران سندروم تخمدان پلی کیستیک که تمایل به حاملگی دارند، قرصهایی تجویز میشود که میتوان به تخمکگذاری آنها کمک کرد.
یکی از داروهایی که عوارض بیماری PCOS را کاهش میدهد متفورمین میباشد که باعث تولید کمتر قند خون توسط کبد شده و همچنین برداشت قند از خون را بیشتر میکند و در کل سطح قند در بدن کاهش مییابد. در نتیجه برای درمان ناباروری کمک کننده بوده و ممکن است سبب کاهش وزن نیز بشود .
البته به علت عوارضی که این داروها دارند، بیماران نباید بدون تجویز پزشک از آنها استفاده کنند، چرا که ممکن است برای افرادی که مشکلات کلیوی دارند، باعث تشدید این بیماری شود. مصرف این دارو برای افرادی که مشکل کلیوی دارند مجاز نمیباشد.
برای درمان ناباروری اگر از طریق داروها مشکل بیمار حل نشود، از روش لاپاراسکوپی استفاده میشود .
اگر بیمار خواهان جلوگیری از بارداری باشد، در بیشتر موارد درمان با مصرف قرصهای جلوگیری از بارداری و داروهای کاهش هورمون مردانه صورت میگیرد. این داروها باعث منظم شدن قاعدگی، کاهش هورمون مردانگی، کاهش میزان جوش و موهای زاید بیماران میشود.