کلسترول نوعی چربی بوده که کبد شما به طور طبیعی تولید می کند. کلسترول ماده‌ای مومی شکل بوده که برا تشکیل غشا سلولی و استحکام بخشیدن به آن نقش مهمی دارد. کلسترول در آب حل نمی شود، بنابراین نمی‌تواند از طریق خون شما به تنهایی سفر کند. برای کمک به انتقال کلسترول، کبد شما حامل‌هایی به نام لیپوپروتئین تولید می‌کند.
لیپوپروتئین‌ها ذراتی از چربی و پروتئین هستند. آنها کلسترول و تری گلیسیرید (نوع دیگری از چربی) را از طریق جریان خون خود حمل می‌کنند. دو شکل عمده لیپوپروتئین ها عبارتند از لیپوپروتئین کم چگالی (LDL) و لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL). اگر خون شما شامل کلسترول LDL بیش از حد (کلسترول همراه با لیپوپروتئین با چگالی کم)، به عنوان کلسترول بالا شناخته می‌شود. اگرکلسترول بالا درمان نشود می‌تواند منجر به بسیاری از مشکلات سلامتی، از جمله حمله قلبی یا سکته مغزی شود.
کلسترول بد
لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) غالبا کلسترول بد نامیده می‌شود. اگر میزان کلسترول LDL شما نسبت به حد معمول در خون بالا رود، می‌توانید بر روی دیواره‌های شریان‌های شما رسوب کند و همان جا باقی بماند. رسوب کلسترول در دیواره رگ‌ها می‌تواند عروق شما را تنگ‌تر کرده و جریان خون شما را محدود سازد که این امر خطر لخته شدن خون شما را افزایش می‌دهد. اگر یک لخته خون یک شریان در قلب یا مغز شما را مسدود کند، می‌تواند منجر به حمله قلبی یا سکته مغزی شود. با توجه به آمار منتشر شده از مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری در آمریکا، بیش از یک سوم بزرگسالان آمریکایی سطح کلسترول LDL بالایی دارند.
کلسترول خوب
لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) گاهی اوقات کلسترول خوب نیز نامیده می‌شود. کلسترول خوب به شما کمک کرده تا بدن شما کلسترول LDL را به کبد شما منتقل کند تا از بدن شما خارج شود. این عمل همچنین به جلوگیری از رسوب کلسترول درون شریان‌های خونی کمک شایانی می‌کند.
تا بدبن جا متوجه شده‌ایم که آن چیزی که در بدن ما سبب ایجاد مشکلات عدیده سلامتی می‌شود کلسترول بالا یا کلسترول بد می‌باشد. حال به توضیح علائم، مشکلات و راه‌های درمان و پیشگیری این بیماری می‌پردازیم.
علائم کلسترول بالا
در اغلب موارد، کلسترول بالا با نام بیماری خاموش نیز می‌شناسند. زیرا به طور معمول از خود نشانه‌ای بروز نمی‌دهد. بسیاری از مردم حتی نمی‌دانند که کلسترول بالا دارند تا اینکه عوارض جدی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی ایجاد شوند. به همین دلیل مهم است که سطح کلسترول شما به صورت منظم بررسی شود. به همین منظور غربالگری کلسترول اهمیت ویژه‌ای دارد. اگر سن شما ۲۰ سال یا بیشتر باشد، از پزشک خود بپرسید که آیا باید غربالگری کلسترول منظم داشته باشید یا خیر.
عوامل کلسترول بالا
خوردن غذاهایی که بیش از حد کلسترول بالا، چربی اشباع شده و چربی‌های ترانس دارند، ممکن است خطر ابتلا به کلسترول بالا را افزایش دهد. عامل دیگر سبک و شیوه زندگی افراد بوده که می‌توانند به کلسترول بالا کمک کنند. این عوامل عبارتند از عدم فعالیت و سیگار کشیدن.
ژنتیک شما همچنین می‌تواند شانس شما برای ایجاد کلسترول بالا تحت تأثیر قرار دهد. ژن‌ها از والدین به فرزندان منتقل می‌شوند. برخی از ژن‌ها چگونگی پردازش کلسترول و چربی‌ها را در بدن شما کنترل می‌کنند. اگر والدین شما دارای کلسترول بالا باشند، خطر بیشتری برای داشتن آن دارید.
سایر شرایط بهداشتی، مانند دیابت و کم کاری تیروئید نیز ممکن است خطر ابتلا به کلسترول بالا و عوارض مرتبط را افزایش دهد.
عوارض کلسترول بالا
همانطور که در بالا ذکر شد اگر کلسترول بالا باقی بماند، می‌تواند باعث ایجاد رسوب در شریان‌ها شود. با گذشت زمان، این رسوب می‌تواند عروق خونی شما را تنگ و تنگ‌تر کند. این بیماری به عنوان آترواسکلروز شناخته می شود. آترواسکلروز یک وضعیت جدی است. این بیماری می‌تواند جریان خون را درون شریان‌های شما مختل کند. همچنین خطر ابتلا به لخته شدن خون را نیز افزایش می‌دهد.
آترواسکلروز می تواند در بسیاری از موارد با ایجاد بیماری‌های دیگر تهدید کننده زندگی شود، مانند:
- سکته مغزی
- حمله قلبی
- آنژین (درد قفسه سینه)
- فشار خون بالا
- بیماری عروق محیطی
- بیماری مزمن کلیوی
چگونگی تشخیص کلسترول بالا
برای اندازه‌گیری سطح کلسترول، دکتر شما از یک آزمایش خون ساده استفاده خواهد کرد. آنها می‌توانند از نتیج این آزمایش برای ارزیابی میزان کلسترول تام، کلسترول LDL، کلسترول HDL و تری گلیسرید استفاده کنند. برای انجام این آزمایش، پزشک یا سایر متخصصان مراقبت بهداشتی نمونه‌ای از خون شما را می‌گیرند. آنها این نمونه را به یک آزمایشگاه ارسال می‌کنند و از تجزیه و تحلیل آن برای تشخیص این بیماری استفاده می‌کنند. شما همچنین می‌توانید نتایج آزمایش را با استفاده از جدول زیر تحلیل کنید.
| کلسترول LDL | کلسترول HDL | کلسترول کل | |
|---|---|---|---|
| کمتر از ۱۱۰ | بیش از ۴۵ | پایین‌تر از ۱۷۰ | قابل قبول |
| ۱۳۰ - ۱۱۰ | ۴۵ - ۴۰ | ۱۹۹ - ۱۷۰ | آستانه خطر |
| بالاتر از ۱۳۰ | n/a | ۲۰۰ و به بالا | بالا |
| n/a | پایین‌تر از ۴۰ | n/a | پایین |
درمان کلسترول بالا
اگر کلسترول بالا دارید، تغییرات شیوه زندگی برای کاهش کلسترول از توصیه‌های حتمی پزشکان می‌باشد. به عنوان مثال، پزشکان ممکن است تغییرات در رژیم غذایی، عادت‌های ورزشی یا سایر جنبه‌های روزمره را به شما پیشنهاد کنند. اگر شما سیگار می کشید، احتمالا به شما توصیه می‌کنند که آن را ترک کنید.
پزشک شما همچنین ممکن است داروها یا درمان های دیگر را برای کمک به کاهش میزان کلسترول خود تجویز کند. در بعضی موارد نیز ممکن است برای مراقبت بیشتر به متخصص مراجعه کنید.
منبع: healthline
